İmparatorluk

Asimov'un Vakıf serisinden okumaya devam.

Vakıf Serisi:
İmparatorluk Kurulurken
Erişilmez İmparatorluk
İmparatorluk
Altın Galaksi
Gizli Tanrılar
Galaksi Çöküyor
Vakıf Ve Dünya

Vakıf serisinde kurguya baktığımızda İmparatorluk Kurulurken'de Hari Seldon nasıl Hari Seldon olmuş onun anlatımı gerçekleşiyor. Erişilmez İmparatorluk'ta Psikotarih gelişimi ve bunun üzerine çalışmalarını görüyoruz. Yani Hari Seldon dönemini okuduk. İmparatorluk'ta ise Hari Seldon sonrası dönemi okuyoruz. Yani Psikotarih biliminin öngördüğü İmparatorluk'un yıkılmasından sonraki dönemi okuyoruz.

Bu dönemde İmparatorluk yıkılmıştır. Vakfın Terminus'a gönderdiği ansiklopediciler çalışmaya devam etmektedir. Ancak zayıflayan imparatorluğa bağlı sınırlarda gerginlik artmaya devam eder ve ilk Hari Seldon krizi ortaya çıkar. Terminus tehtit altındadır ve Anacreon tarafından istila ile karşı karşıyadır. Hari Seldon'ın kaydı da bu zamanda izlenir ve ansiklopediciler kendileri hakkında şok edici bir gerçeği öğrenirler.

Bu noktadan sonra kitap içeriğine daha fazla gireceğim. Haliyle heyecan kaçıran ayrıntılardan bahsedebilirim.

Uğrunda çalıştığınız bir şeyin tamamen hayal ürünü olduğunu hatta sahte olduğunu öğrenseydiniz nasıl hissederdiniz? Bu şey için yapılan yatırım ise çok büyük! Bir gezegen boyutunda bir yatırımdan bahsediyoruz... Güvendiğiniz bir kişinin izinden giderken tüm emeğinizi verdiğiniz çalışmaların bomboş olduğunu güvendiğiniz kişinin ağzından duymanın yıkıcılığı ve yakıcılığı hayal bile edilemez.

İşte Terminus ansiklopediciliğin Hari Seldon ağzından sadece bir kisve olduğunu öğrenmiştir. Ancak diğer yandan da dış tehtit altındadır. Kısıtlı kaynaklarla bu tehtidi savuşturması da gerekmektedir haliyle Galaksi Ruhu dini yayılmaya başlamıştır. Peygamberin ismi ise zor tahmin edilecek bir isim değil, Hari Seldon! Terminus gezegenlerden kişiler toplayarak rahiplik eğitimi verip geri göndermektedir. Terminus bir kutsal gezegen, bir hac gezegeni haline gelir. Ta ki din ve para çarpışması karşı karşıya gelinceye kadar!

Tüccarların zamanı yaklaşmaktadır. Din ile bağladıkları gezegenler yavaşça bu baskından boğulmaya başlamışlardır. Ancak bir taraftan da ticaret gelişmiştir.

Bir toplumu başka bir toplum nasıl yönetibilir? Yönetmek için öncelikle bağlılık gerekir. Haliyle bu bağlılığı oluşturanları incelemek gerekir. Terminus ilk tehtitten sonra çeşitli yardımlarla diğer gezegenlerin gözünde kendilerini iyi göstermişlerdir. Haliyle bilgi ihraç etmeye başlamışlardır. Ancak bilginin tözünü de vermek yerine sadece bilginin sonucunu vermişlerdir. Bunu da din ile gerçekleştirmişlerdir. Din ile bir bağlılık tesis etmişler. Ancak bu tesisin ağırlığı ve baskısı toplumu boğunca nefes almaya ihtiyaç doğar... Diğer taraftan da dinin sağladığı yararların sayısı azalmaktadır. Ticaretle birlikte dışarıdan gelen teknoloji ve rahatlık gelişin durmasıyla bozulmaya başlar. Bu da ikinci bir bağlılık olarak kendini göstermiştir. Haliyle bu rahatlık ve beraberinde gelen kâr ortadan kalkınca kargaşa ortaya çıkmaktadır. Teknoloji ve rahatlık akışını elinde tutanlar ise gittikçe kuvvetlenmektedir.

Böylece Terminus'ta tüccarlar hüküm sürmeye başlar...

Asimov muhteşem bir mantık sıralamasıyla ve bunu sadece olayları anlatmasıyla bilimkurgu temelinde ortaya bir yaşam modeli sermektedir...

Her kitapta Asimov'un kurduğu sistemin kurgudan ziyade tamamen gerçek olması tüm olayların ötesinde bir yerlerde parlamaktadır!

Kitaplar böyle iken haliyle günümüzde yeni baskılarının olmamasını da şaşırtıcı mıdır yoksa beklenmesi gereken bir durum mudur... İkisi de aynı yere gidiyor görünmektedir ama normalleştirmek çok daha tehlikelidir... Hari Seldon gibi bir bilime yani psiko tarihe sahip değiliz. Ancak bir tarihimiz ve bunlardan alabileceğimiz çok büyük dersler var. Normalleştirmenin de sonuçlarını tarihte görebiliyoruz.

Değinmek istediğim bir konu da Galaksi Ansiklopedisi gerçekten bir kisve midir? Dünya'daki tüm bilgilerin olduğu bir ansiklopedi. İşte bunu daha internetin keşfedilmediği zamanlarda Asimov düşünmüş. Tabi bununla birlikte bilgilerin teyidini de düşünmüş. Bilgi kirliliği olmayan bir ansiklopedi.